GLAS-IN-LOOD
BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAN HET GLAS-IN-LOOD
Gekleurd glas van vóór de jaartelling :
Hier een voorbeeld van glazen objecten uit Egyptische graven vanaf de 20e eeuw voor Christus tot het begin van onze jaartelling. Ook zijn uit Mesopotamië glazen objecten bekend met fantastisch mooie vormen en kleuren. De Romeinen en de Grieken uit het begin van onze jaartelling hadden al prachtige glazen potjes en vaasjes.
Vroeg Romaans gebrandschilderd glas, dat nog compleet gaaf bewaard is gebleven, is een gebrandschilderde Christuskop uit de 11e eeuw afkomstig uit de abdijkerk van Wissembourg en bevindt zich nu in een museum in Straatsburg.
De oudste nog complete ramen ter wereld uit de 11e eeuw bevinden zich in de Dom van Augsburg en stellen een drietal Bijbelse figuren voor : Hosea, David en Daniël.
Kleur en vormgeving is bijna modern te noemen . Deze 2.50 meterhoge ramen zijn gebrandschilderd door zeer kundige monniken als glaskunstenaars uit een abdij aan de Tegernsee, die een bloeiend glasatelier bezaten en vanuit Beieren naar Augsburg trokken.
De opkomst van de glas in lood ramen zette door in de gotische kathedralen in Frankrijk en Engeland.
De gotische ramen van Chartres in Frankrijk en York in Engeland zijn wereldberoemd. Ook in Duitsland en Spanje zijn veel ramen gemaakt, maar de meeste oude Duitse ramen zijn in de 2e wereldoorlog vernield tijdens de bombardementen. In Spanje zie je nog Moorse invloeden in de kathedraal van Toledo.
De 176 ramen van Chartres beslaan een oppervlak van bijna 2000 vierkante meter.
Kenmerkend voor de gotische periode zijn vooral de vele roosvensters zoals hier een voorbeeld uit de Notre Dame van Parijs.
De Goudse Glazen uit de St. Janskerk te Gouda zijn ook wereldberoemd en het merendeel gemaakt in de middeleeuwen door de gebroeders Crabeth.
Gebroeders Crabeth - glazeniers uit de 16e eeuw
In dezelfde periode bloeide in heel Europa het glas in lood op tot veel gebruik in de meeste kathedralen die gebouwd werden.
detail uit de "five sisters" - op afstand lijkt het wel filigrainwerk
De beroemde "five sisters" in de kathedraal van York in Engeland.
In de nieuwe tijd vanaf 1900 kwam het glas in lood weer tot grote bloei. In de Nieuwe Kerk in Delft, beroemd om zijn Oranjegraven, werden vanaf 1926 een goot aantal ramen geplaatst, voornamelijk door Willem van Konijnenburg ontworpen.
bovenstaand een prachtig raam uit 1933 van Georg Rueter met prins Willem te paard
Een zogenaamd "Oranje raam" van kunstenaar Gidding zeer toepasselijk in de nieuwe kerk in Delft waar de Oranjes zijn bijgezet
Sinds de ontploffing van het Kruithuis in 1654 had de Oude Kerk in Delft geen gebrandschilderde ramen meer. De restauratie van 1941-1961 kreeg zijn bekroning met de 27 gebrandschilderde ramen van Joep Nicolas, dat als zijn levenswerk beschouwd wordt.
Joep Nicolas
In de basiliek van Tubbergen zijn ramen aangebracht van Joep Nicolas en ramen van 5 generaties Nicolas. Hier is vooral de ontwikkeling te zien van glas in lood in de 20e eeuw. Tegenwoordig heeft een van zijn nazaten nog een atelier in de buurt van deze kerk.
raam van Frans Nicolas sr. raam van Joep Nicolas
JUGENDSTILL
Jugendstill periode kwam met een bijzondere techniek in het Tiffany glas
Alphons Mucha met veel Jugendstill glas in Praag
Wereldberoemd zijn de ramen van de kunstenaar Chagall met ramen over de hele wereld .
Chagall -ramen in Metz
ramen van Chagall in Jeruzalem
De schilderijen en glas in lood ramen van Chagall hebben een bijzondere uitstraling door vorm en kleur met veel blauw en rood.
De meeste ramen zijn uitgevoerd i.s.m. Charles Marc, een bekende glaskunstenaar van de Simon Ateliers in Reims.
Er werd vooral gewerkt met gelaagd gekleurd glas waar de achtergronden in kleurvariatie werden geëtst.
De beroemdste ramen met de twaalf stammen zijn te zien in de universiteitssynagoge van Jeruzalem. In het gebouw van de Verenigde Naties te New York bevindt zich een raam over de vrede.
vredesraam van Chagall in het gebouw van de Verenigde Naties te New York
Thorn Prikker
Thorn Prikker als Hollander vernieuwer in het moderne glas-in-lood in Duitsland
GEORG MEISTERMANN
Georg Meisterman was een kunstenaar uit de naoorlogse school van Thorn Prikker en was een van de grootste kunstenaars op het gebied van de vernoieuwing in de tijd na de oorlog bij de heropbouw en restauratie van alle cathedralen uit Duitsland waar het meeste glas-in-lood was verdwenen door de bombardementen.
HEDENDAAGSE KUNSTENAARS IN MODERN GLAS-IN-LOOD
ANNEMIEKE PUNT
Annemieke Punt is een van de belangrijkste hedendaagse glas-in-lood kunstenaars alhoewel ze steeds meer de nadruk legt op fuse-werk ( gesmolten glas installaties )
MARC MULDERS
raam van Marc Mulders in de Goudse St. Jan
Nijmegen Amsterdam Den Bosch
De moderne ramen van Marc Mulders hebben meestal de natuur als uitgangspunt en werkt veel met moderne technieken zoals zeefdruk en smelten op glas
JAN DIBBETS
